کاربرد مدل های mpsiac و weppدر محیط gis جهت برآورد خطر ورود رسوب به مخازن سد (مطالعه موردی حوضه آبریز سد باراندوز)

رشد سریع جمعیت و افزایش نیاز به محصولات کشاورزی، گسترش سطح زیر کشت را به همراه داشته است. از طرفی در قرن اخیر پدیده فرسایش خاک و پیامدهای ناشی از آن مانعی اساسی در برابر توسعه جامعه بشری تلقی می شود. با توجه به آمارهای جهانی و آمارهای داخل کشور، فرسایش یکی از مهمترین مخاطرات محیطی موجود در ایران می باشد. به صورتی که ایران در رده اول فرسایش خاک در جهان قرار گرفته است. از طرفی دیگر با رشد کشور و نیاز روز افزون آن به منابع آب پایدار و مهار سیل و ذخیره منابع آب در فصول پر آب به منظور کاهش اثرات کم آبی و خشکسالی در سایر فصول، سالانه چندین پروژه سد به بهره برداری می رسد. ساختگاه سد باراندوز در 32 کیلومتری جنوب غربی شهر ارومیه واقع شده و در آینده نقش مهمی در مدیریت منابع آب منطقه و تامین آب کشاورزی و شرب منطقه و بخصوص شهر ارومیه ایفا خواهد کرد. یکی از مسایلی که در مورد بهره برداری از سدها همیشه حائز اهمیت است مسئله فرسایش خاک و رسوب وارده به مخازن سد می باشد. روش های متعددی جهت برآورد فرسایش و رسوب گذاری ابداع شده اند که هر یک با توجه به منطقه مورد مطالعه دارای مزایا و معایبی می باشند. اساس مدل هایی مانند mpsiac و wepp محاسبه متوسط رسوب و فرسایش در حوضه آبریز می باشد. مدل های فرسایش خاک جدید مانند wepp علاوه بر اینکه جزو مدل های فرآیندیاب می باشند، قابلیت تلفیق بسیار بهتری با gis دارند و لایه های gis را بعنوان ورودی قبول کرده و بسیاری از محاسبات را خود انجام می دهند و در صورتی که در بررسی این مدل نتایج قابل قبولی ارائه شود می توان آن را جایگزین مدل های قدیمی مورد استفاده در مطالعات آبخیزداری قرار داد.